-Γέροντα, τὰ παιδάκια, ἄν πεθάνη ὁ πατέρας τους, πρέπει νὰ τὸν δοῦν νεκρό;
-Καλύτερα νὰ μὴν τὸν δοῦν. Ἐδῶ σὲ ἕναν μεγάλο προσπαθεῖς μὲ τρόπο νὰ πῆς γιὰ τὸν θάνατο κάποιου δικοῦ του, πόσο μᾶλλον σὲ παιδιά!
-Μέχρι ποιά ἡλικία;
-Ἀνάλογα καὶ μὲ τὸ τί παιδί εἶναι.
-Στὸν τάφο του νὰ τὰ πηγαίνουν;
-Στὸν τάφο, ναί, ἄς τὰ πηγαίνουν. Νὰ τοὺς ποῦν: «Ὁ πατέρας πῆγε ἀπὸ ’δῶ στὸν Οὐρανό. Ἄν εἴσαστε φρόνιμα, θὰ ἔρχεται ἀπὸ τὸν Οὑρανὸ νὰ σᾶς βλέπη». Θυμᾶμαι, ὅταν πέθανε ἡ γιαγιά μου, μὲ εἶχαν πάει σὲ ἕνα φιλικό μας σπίτι, γιὰ νὰ μὴ δῶ τὴν κηδεία καὶ νὰ μὴν ξέρω ὅτι πέθανε.
Μοῦ ἔκαναν ἐκεῖ παιχνίδια, μὲ διασκέδαζαν. Ἐγὼ γελοῦσα καὶ ἐκεῖνοι ἔκλαιγαν. Ὅταν γύρισα, ρωτοῦσα: «Ποῦ εἶναι ἡ γιαγιά;» «Θὰ ἔρθη», μοῦ ἔλεγαν. Περίμενα τὴν γιαγιά…. Καὶ μετὰ ἀπὸ καιρὸ ἔμαθα ὅτι πέθανε. Δὲν βοηθάει τὰ παιδιὰ νὰ δοῦν νεκρὰ τὰ ἀγαπημένα τους πρόσωπα.
-Γέροντα, τὰ μικρὰ παιδιά, ὅταν πεθάνη ἡ μητέρα τους, εἶναι πολὺ πονεμένα.
-Τὰ παιδιὰ ὀρφανεύουν πιὸ πολὺ ἀπὸ μάνα, ὄχι ἀπὸ πατέρα, γι’ αὐτὸ καὶ πονᾶνε πιὸ πολὺ -σπάνια συμβαίνει νὰ χάσουν τὴν μάνα τους καὶ νὰ εἶναι μετὰ ὁ πατέρας τους σὰν μάνα. Στὸν Παράδεισο ὅμως θὰ παρηγορηθοῦν.
Ἔχουν νὰ λάβουν ἐκεῖ. Ἕνα ὀρφανὸ θὰ μπῆ μὲ λιγώτερες μονάδες τὸν Παράδεισο, ὅπως οἱ Ὁμογενεῖς ἀπὸ τὸ ἐξωτερικὸ μπαίνουν στὸ πανεπιστήμιο χωρίς ἐξετάσεις[4], γιατὶ τοὺς πιάνει κάποιος νόμος. Τὰ ὀρφανὰ δηλαδὴ τὰ πιάνει ὁ νόμος τοῦ Θεοῦ καὶ μὲ λιγώτερο κόπο θὰ μποῦν στὸν Παράδεισο, ἐνῶ οἱ ἄλλοι χρειάζεται νὰ ἀγωνισθοῦν πολύ.
Ἐγὼ μακαρίζω τὰ παιδιὰ ποὺ στερήθηκαν τὴν μεγάλη στοργὴ τῶν γονέων τους, γιατὶ κατόρθωσαν νὰ κάνουν Πατέρα τους τὸν Θεὸ ἀπὸ τούτη τὴν ζωὴ καὶ ἔχουν ἀποταμιεύση παράλληλα στὸ Ταμιευτήριο τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν στοργὴ τῶν γονέων τους ποὺ στερήθηκαν, ἡ ὁποία τοκίζεται.
Ἀλλὰ καὶ σ’ αὐτὴν τὴν ζωὴ ὁ Καλὸς Θεὸς θὰ τὰ βοηθήση, γιατὶ, ἀπὸ τὴν στιγμὴ ποὺ παίρνει τοὺς γονεῖς, εἶναι κατὰ κάποιον τρόπο ὑποχρεωμένος νὰ τὰ προστατεύη. Τὶ λέει ὁ Δαβίδ: «Ὀρφανὸν καὶ χήραν ἀναλήψεται»[5].
Τὰ ἀγαπάει ὁ Θεὸς φυσιολογικὰ πιὸ πολὺ καὶ τὰ ἔχει μεγαλύτερη ἔγνοια. Σ’ αὐτὰ τὰ παιδιὰ δίνει περισσότερα δικαιώματα σ’ αὐτὴν τὴν ζωὴ ἀπὸ ὅ,τι στὰ ἄλλα παιδιά. Ἄν τὸ ὀρφανὸ γυρίση τὸ κουμπὶ στὴν καλωσύνη, προοδεύει πολὺ. Ἐνῶ, ἄν πῆ: «ἐγὼ ταλαιπωρήθηκα, ὁπότε τώρα κι ἐγὼ θὰ ταλαιπωρήσω ἄλλους», καταστρέφεται.
-Γέροντα, ἡ ὀρφάνια ἔχει δυσάρεστες ἐπιπτώσεις σὲ ὅλη τὴν ζωὴ τοῦ ἀνθρώπου;
-Τί εἶναι αὐτὰ ποὺ λές; Μπορεῖ τὰ ὀρφανὰ νὰ εἶναι λίγο συνεσταλμένα, νὰ ἔχουν ἕνα μάζεμα, μιὰ δειλία –δὲν ἔχουν ἐκείνη τὴν χαρά, τὴν ζωράδα ποὺ ἔχουν ὅσα παιδιὰ εἶναι χορτάτα ἀπὸ στοργή-, ἀλλὰ αὐτὴ ἡ συστολὴ εἶναι ἕνα φρένο ποὺ τὰ βοηθάει σ’ αὐτὴν τὴν ζωὴ καὶ συγχρόνως ἀποταμιεύουν καὶ στὴν ἄλλη.
Γιατὶ αὐτὸ τὸ μάζεμα νομίζεις ὅτι δὲν τὸ βλέπει ὁ Θεὸς; Δὲν θὰ τὰ βολέψη μετά; Γι’ αὐτὸ, τὸ ὀρφανό, ἰδίως ἀπὸ μάνα, πρέπει νὰ τὸ ἀγκαλιάσουμε μὲ πόνο καὶ μὲ θερμή ἀγάπη, γιὰ νὰ ζεσταθῆ πρῶτα, νὰ ξεθαρρέψη, ὥστε νὰ ἀνοίξη τὴν καρδιά του.
Καί, ὅταν ἔχη φιλότιμο, πρέπει νὰ βάλουμε φρένο γερὸ στὸν μεγάλο του ἐνθουσιασμό, γιὰ νὰ μὴν πάθη ὑπερκόπωση, προσπαθώντας νὰ ἐκδηλώση τὴν μεγάλη του εὐγνωμοσύνη. Ὁ Ἅγιος Ἀρσένιος ὁ Καπαδόκης μεγάλωσε ὀρφανὸς καὶ ἀπὸ μάνα καὶ ἀπὸ πατέρα. Ἄν δὲν τὸ ἀντιμετώπιζε πνευματικά, μὲ λεβεντιά, θὰ ἔπρεπε νὰ εἶναι βασανισμένος, νὰ εἶχε ψυχολογικὰ προβλήματα. Βλέπεις ὅμως τί παλληκαριὰ εἶχε!
Τί ἀγῶνες ἔκανε! Καὶ αὐτὸ ποὺ μοῦ κάνει ἐντύπωση εἶναι ὅτι καὶ τὰ κόκκαλά του ἦταν σὰν βαμβάκι, σὰν σφουγγάρι. Στὴν ἐκταφή, ὅταν ἔβγαλα τὰ λείψανά του, τὰ πλευρά του καὶ οἱ σπόνδυλοι, μόλις τὰ χάραζα λίγο, ἔσπαζαν. Μόνο δύο σπόνυδοι, ἡ λεκάνη καὶ ἡ κνήμη, ἦταν κάπως γερά. Τόσο ἀσθενικὸς ποὺ ἦταν, πῶς ἔκανε τόσες ὁδοιπορίες; Βάδιζε σὰν νὰ πετοῦσε! Ἐδῶ βλέπει κανεὶς τὴν ὑπερφυσικὴ δύναμη ποὺ τοῦ ἔδινε ὁ Θεὸς. Στὸ μεγάλωμα τῶν ὀρφανῶν θὰ σκαλώση ὁ Χριστός;
4. Εἰπώθηκε τὸ 1992, ὅταν ἀκόμη ἴσχυε σχετικὴ νομοθεσία.
5.Ψαλμ.145,9.
Ἀπόσπασμα ἀπό τίς σελίδες 125-128 τοῦ βιβλίου:
ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΛΟΓΟΙ Δ΄
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΦΥΠΝΙΣΗ
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
